چرا استان آذربایجان‌غربی از مزیت تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان محروم است؟!

یک بام و دوهوای دولت‌های پیشین در مواجهه با منطقه آزاد ماکو و استان آذربایجان‌غربی
چرا استان آذربایجان‌غربی از مزیت تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان محروم است؟!

آذربایجان‌فردا – اسکندر حیدری | تعداد 7 منطقه آزاد در 7 نقطه از قلمرو سرزمینی کشور عزیزمان جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد از بین مناطق آزاد؛ منطقه آزاد ماکو بر خلاف دیگر مناطق آنگونه که باید و شاید تاکنون نتوانسته است در رشد و توسعه شهرستان‌های داخل در قلمرو و محدوده سرزمینی منطقه آزاد یعنی سه شهرستان ماکو، پلدشت و شوط به طور اخص و در سطح استان آذربایجان‌غربی به طور اعم تاثیر قابل ملاحظه‌ای از خود برجای بگذارد.

در کنار منافع و امتیازات کلانی که در نتیجه مستثنی کردن مناطق آزاد از محدودیت‌های قوانین سرزمینی در این مناطق وجود دارد مزایای دیگری نیز در نتیجه تصویب یا اخذ موافقت دولت در برخی از آنها ایجاد شده است که تسهیلات رفاهی و معیشتی شهروندان را مستقیماً تحت تاثیر خود قرار داده است که از آن جمله می‌توان به تصویب امکان تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان در برخی از این مناطق اشاره کرد.

ناگفته پیداست به لحاظ فقدان محدودیت‌های گمرکی در زمینه واردات انواع خودرو به مناطق آزاد که با پلاک منطقه آزاد در داخل محدوده این مناطق، مجاز به تردد می‌باشند شهروندان ساکن در محدوده هر یک از مناطق آزاد هفتگانه؛ به راحتی می‌توانند خودروهای خارجی با کیفیت را بدون پرداخت هرگونه مالیات گمرکی وارد نموده و مورد استفاده قرار دهند لیکن مطابق تبصره ذیل ماده 16 آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی مناطق آزاد؛ خودروهای پلاک منطقه آزاد صرفاً مجاز به تردد تا شعاع تعیین شده در این مناطق بوده و با استناد به ماده 16 برای تردد موقت سایر نقاط کشور بایستی از سازمان منطقه آزاد مجوز تردد موقت اخذ نمایند.

 همین امر موجب گردیده تا شهروندان ساکن در سایر نقاط استان امکان استفاده از این خودروها را نداشته باشند و شهروندان ساکن در قلمرو خود منطقه آزاد هم که برای خروج از منطقه آزاد هربار بایستی با مراجعه به سازمان منطقه آزاد و طی فرآیندهای اداری خاص؛ مجوز تردد آن هم موقت برای سایر نقاط استان دریافت نمایند عملاً رغبتی به خرید خودروهای پلاک منطقه آزاد از خود نشان ندهند!

اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود بلکه تعدادی از مناطق آزاد برای بهره‌مندی کامل شهروندان ساکن در این مناطق همچنین فراهم نمودن امکان بهره‌مندی تمام ساکنین استان؛ موضوع صدور مجوز تردد خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان و یا افزایش شعاع تردد این خودروها را از دولت‌های وقت مطالبه کرده و تعدادی از آنها توانسته‌اند مصوبه هیأت دولت برای تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان را بگیرند.

جای دوری نخواهیم رفت! در همین استان همجوار، استان آذربایجان‌شرقی؛ سازمان منطقه آزاد ارس توانسته است تصویبنامه تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد ارس تا مرکز استان آذربایجان‌شرقی و کلانشهر تبریز را از دولت بگیرد و اخیراً در یکسالی که گذشت مطالبه دیگری را در دولت مطرح نموده و در حال پیگیری هستند تا بتواند 70 کیلومتر دیگر به شعاع تردد خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد ارس اضافه نمایند.

سال گذشته؛ محسن نریمان مدیرعامل منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس در مصاحبه با خبرنگاران گفته بود: طی درخواست سازمان منطقه آزاد ارس مقرر شد پیشنهاد افزایش محدوده تردد خودروهای پلاک ارس تا شعاع 200 کیلومتری از منطقه آزاد ارس، در هیأت دولت بررسی و در خصوص آن تصمیم‌گیری شود.

بر اساس آخرین مصوبه سال 1395 هیأت دولت، خودروهای پلاک منطقه آزاد ارس، منطقه آزاد اروند و منطقه آزاد چابهار تا مرکز استان ولی در منطقه آزاد ماکو تنها تا شعاع 30 کیلومتری مجاز به تردد بوده و در خارج از آن بایستی مجوز تردد موقت یک ماه و یکبار در سال اخذ نمایند.

سوالی که مطرح می‌شود این است چرا مجوز تردد خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد تا مرکز استان آذربایجان‌غربی صادر نمی‌شود؟! و به عبارت دیگر؛ چه تفاوتی بین شهروندان منطقه آزاد ماکو و استان آذربایجان‌غربی با شهروندان سایر مناطق آزاد و سایر استان‌های دارای منطقه آزاد وجود دارد که امکان تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد برای شهروندان آنها تا مرکز استان وجود دارد ولی برای آذربایجان‌غربی تا بدین لحظه این امکان فراهم نشده است؟! آیا صدور مجوز تردد به این دسته از خودروها برای مناطق آزاد دیگر و محروم نمودن شهروندان منطقه آزاد ماکو و شهروندان استان آذربایجان‌غربی نوعاً تداعی کننده نگاه تبعیض‌آمیز دولت نسبت به شهروندان استان آذربایجان‌غربی نیست؟!

در نشست جلال‌زاده نماینده اورمیه با جمعی از حسینیان در مکتب امام جعفرصادق علیه‌السلام ارومیه برگزار شده بود؛ از ایشان سوال کردم چه تفاوتی بین مردم استان آذربایجان‌غربی با سایر استان‌های دارای منطقه آزاد وجود دارد که مردم آنها از مزایای تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد حداقل تا مرکز استان خود برخوردار هستند ولی مردم این استان از آن برخوردار نیست؟!

پاسخ وحید جلال زاده رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به این سوال این بود که در گذشته تبعیضی در این زمینه در برخی مناطق آزاد به وجود آمده است که پیگیری می‌کنیم یا برای استان آذربایجان‌غربی هم برقرار شود یا از همه مناطق حذف شود!

نگارنده بر این باور است که آنچه در زمینه ایجاد مزیت تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد برای شهروندان سایر مناطق آزاد فراهم گردیده است در نتیجه مطالبه‌گری و رویکرد مدیران عامل سازمان‌های مناطق آزاد، نمایندگان مجلس و استانداران بوده که با طرح موضوع در هیأت دولت و همکاری و هم‌افزایی مشترک برای پیگیری جدی موضوع؛ توانسته‌اند این مزیت را به شهروندان منطقه آزاد و شهروندان استان خود فراهم کنند و نشان می‌دهد نگاه دولت به این موضوع همواره نگاهی تسهیل‌گرانه بوده است.

بنابراین آنچه در این بین می‌تواند نقشی تعیین‌کننده و محوری داشته باشد اقدام هم‌سو و رویکرد مشترک سازمان منطقه آزاد ماکو و استانداری آذربایجان‌غربی در خصوص مطالبه صدور مجوز تردد خودروهای پلاک منطقه آزاد ماکو تا مرکز استان و هماهنگی و پیگیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی از دولت است و به نظر می‌رسد بهترین زمان ممکن برای چنین طرح و اقدامی؛ سفر قریب‌الوقوع ریاست جمهوری دولت سیزدهم به استان آذربایجان‌غربی است که می‌تواند شهروندان همیشه در صحنه و انقلابی استان آذربایجان‌غربی و منطقه آزاد ماکو را به تحقق یکی از مطالبات‌شان امیدوارتر سازد.